Reactie conceptnota ‘Perspectief Fiets’ 2018-09

Inleiding
Met de nota ‘Perspectief Fiets’ geeft de provincie Noord-Holland een aanzet voor ‘een nieuwe koers voor de Fiets’. De Fietsersbond kreeg het concept en werd een reactie gevraagd. Kerngroep Noord-Holland heeft zich hieraan gewaagd. De Kerngroep is zeer tevreden met deze aanzet voor een provinciaal fietsbeleid en ziet een evenwichtige, goed opgestelde nota. Voldoende reden om er serieus naar te kijken en een uitgebreide reactie te geven. In deze reactie zijn ook elementen meegenomen uit ‘Kies voor de Fiets’ – de inbreng van de Fietsersbond voor de Provinciale Statenverkiezingen van 2019.

Vooraf
CROW
De nota lijkt soms met Provinciale standaards en richtlijnen te komen, zonder verwijzing naar landelijke richtlijnen. Voorbeeld: voor doorfietsroutes schrijft de nota over een ‘ontwerpsnelheid’ van 25 km/h (nodig voor o.a. bepalen van bochtstralen). Dat is onjuist, want de actuele landelijke richtlijn (bijvoorbeeld ‘Ontwerpwijzer Fietsverkeer’) is scherper:

  • voor hoofdfietsroutes 30 km/h.
  • Lokale richtlijnen vindt de Fietsersbond zeer ongewenst.

Het advies is om actuele landelijke CROW-richtlijnen te volgen, met name ontwerpwijzer Fietsverkeer. Wel is de fietsersbond bereid mee te denken om sommige van die richtlijnen aan te scherpen. Sowieso zou de provincie hierin het goede voorbeeld moeten geven aan de andere wegbeheerders in de provincie.

DE FIETS IN NOORD-HOLLAND
Netwerk
De Fietsersbond vindt dat de provincie het voortouw neemt bij het vaststellen van een Provinciaal Fietsnetwerk. Dat is een netwerk van fietsroutes – niet slechts van fietspaden. Dat is een verbindend, samenhangend en fijnmazig hoofdfietsnetwerk door heel Noord-Holland, onderdeel daarvan zijn regionale doorfietsroutes, maar ook vrije en solitaire fietspaden, routes door verblijfsgebieden (30 km zones) en langs 60 km/h wegen.

Dat is een veilig, comfortabel netwerk dat belangrijke bestemmingen via directe routes verbindt, met zo min mogelijk belemmering of oponthoud. Dat netwerk stopt dus niet bij gemeentegrenzen, maar ook niet bij de provinciegrenzen. Daarom is een goede en actieve afstemming, met aangrenzende provincies, een noodzaak. Analoog aan het vorige: zo’n netwerk wordt gemaakt, ongeacht wie eigenaar of beheerder is van een verbinding. Om zo’n samenhangend netwerk vast te stellen, dient het door de Fietsersbond voorgestelde netwerk in 2016 het startpunt te zijn. Dat is namelijk tot stand gekomen met een visie die veel overlappingen kent met de visie in dit Perspectief.

KNELPUNTEN
De Fietsersbond heeft in 2016 in opdracht van de provincie het provinciale netwerk geactualiseerd en 380 knelpunten  geïnventariseerd. In de nota lijkt het soms alsof het alleen om knelpunten op de fietspaden gaat. Dat is onjuist, het gaat om knelpunten op het hele fietsnetwerk in de provincie.

AANPAK
De aanpak van de knelpunten op het Fietsnetwerk is vooralsnog zeer beperkt. Om echt wat te bereiken is het onontbeerlijk dat de Provincie gemeenten daarbij financieel voldoende steunt. Tevens vindt de Fietsersbond het belangrijk dat die knelpuntenlijst jaarlijks wordt geactualiseerd en dat de prioritering van de aan te pakken punten in goed overleg gaat met betrokkenen (gemeentes, Fietsersbond, provincie) en dat daarbij met heldere, acceptabele criteria wordt gewerkt.

GEMIST
Bij de bespreking van de regio’s valt op dat het verhaal van de Gooi en Vechtstreek volledig ontbreekt.
Voorts zou regio Alkmaar – Castricum om verschillende redenen vermeld kunnen worden: vanwege de regiofunctie (OV, middelbare scholen) en de rol als Buitenpoort (lees bijvoorbeeld de provinciale kustnota: ‘Toekomst Perspectief Kust 2040’).

BELEIDSKADER
Ambitie

Aan dit hoofdstuk is weinig toe te voegen. Wel graag aandacht voor het in dit hoofdstuk aangehaalde streven van ‘Tour de Force’: 20% meer gefietste kilometers in 2027.’ Dat vraagt om een gerichte aanpak en investeringen!

VISIE
Rol provincie
Graag extra aandacht voor enige voorstellen die de Fietsersbond mee wil geven aan de politiek voor PS-2019.

  1. Veranker in de omgevingsvisie de rol van actieve mobiliteit en vooral de rol van de fiets. Stel een investeringsprogramma 2020-2030 vast voor de totale hoofdfietsinfrastructuur in de provincie, dus ongeacht wie de wegbeheerder is.
  2. De fietsopgaven voor gemeenten zijn groot en kostbaar. Stel daarom veel meer middelen beschikbaar en verbeter de subsidieregelingen.
  3. Investeer in het innovatiebeleid voor verbetering van de mobiliteit modellering voor de vervoerswijze fiets.

BELEIDSOPGAVEN UIT PERSPECTIEF FIETS
Opgave 1
Het streven zou moeten zijn om tot een fietsinfrastructuur komen, geschikt voor fietsers van 8 – 88 jaar. Goed dat er in de nota extra aandacht is voor de oudere fietser. Bij het ontwerpen, bouwen en onderhouden van de infrastructuur propageert de Fietsersbond het ‘denken vanuit de fiets’.
Voorkom dat de fietsinfrastructuur de sluitpost is en dat bij barrières onnodig moet worden omgefietst.
Zorg voor een aanvaardbare maaswijdte van het Fietsnetwerk (ook daarvoor bestaan landelijke richtlijnen).

VOORSTELLEN
De Fietsersbond komt voorts met twee voorstellen:

  1. Terugbrengen van de maximumsnelheid op de meeste 80 km-wegen naar 60 km/h.
  2. Het fiets- en landbouwverkeer dient zo veel mogelijk fysiek te worden gescheiden.

OPGAVE 2
De Fietsersbond hoopt op een substantiële investering van de provincie en steun aan de gemeenten voor het oplossen van de knelpunten op het hoofdfietsnetwerk. De Fietsersbond denkt graag mee over de juiste prioriteitstelling. Voorts gaat de bond ervan uit dat de knelpuntenlijst en het netwerk jaarlijks worden geactualiseerd.

OPGAVE 3
In de nota worden de termen doorfietsroute en snelfietsroute door elkaar gebruikt. De voorkeur voor ‘regionale doorfietsroute’ is prima. De ontwerpsnelheid van deze routes is 30 km/h (niet 25!). Een belangrijk aandachtspunt voor provinciale samenhang zijn de barrières, bijvoorbeeld het Noordzeekanaal. De provincie moet een voortrekkersrol spelen bij het realiseren van een samenhangend regionaal en interregionaal netwerk van regionale doorfietsroutes.

OPGAVE 4
De Fietsersbond juicht extra aandacht voor de fiets-OV-verbinding van harte toe. Echter: een fietsnetwerk van 10 minuten rondom treinstations is veel te krap, dat dient tenminste 20 minuten te zijn (bij 18 km/h) en voor HOV-haltes zou dat 10 min i.p.v. 5 minuten moeten zijn. Tevens dient het hoofdfietsnetwerk zeker goed aan te sluiten op de drukke ov-haltes die voorzien zijn van hoogwaardige fietsparkeervoorzieningen.

OPGAVE 7
Recreatie is een even belangrijk motief voor fietsen als alle andere. Aandachtspunt daarbij is een goede bereikbaarheid van strand en kuststreek. Dat vraagt om fietsroutes van goede kwaliteit, waarbij de provincie ook wegbeheerder PWN kritisch zou kunnen volgen. Daarnaast dient de fietsbereikbaarheid van dicht bij huis gelegen recreatiegebieden meer aandacht te krijgen.

VERVOLGSTAPPEN
Suggestie: de conceptnota ook aanbieden aan Schiphol en recreatieschappen (bijvoorbeeld Spaarnwoude).

DETAILS
Lees meer details in de bijlage.

KERNGROEP FIETSERSBOND NOORD-HOLLAND:
Hilversum: Krijn Griffioen
Hilversum: Jos Oude Elferink
Haarlem: Mark Hunting
Regio Haarlem: René Rood
Bergen: Reijnoud de Haan
Castricum: Alex van der Leest (schrijver van deze reactie)
Utrecht: Piet van der Linden (ondersteuning landelijk bureau Fietsersbond)
Haarlemmermeer: Han van der Ploeg

Categorieën